Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), erken emeklilik için yıpranma payı avantajından faydalanmaya çalışanlara yönelik önemli bir adım attı. Yapılan incelemeler sonucunda, risk taşımayan bazı meslek gruplarının da yıpranma payı kapsamında gösterildiği tespit edildi. Bu durumun önüne geçmek için SGK, meslek kodlarında kısıtlamaya gitmeye hazırlanıyor. Bu karar, kimlerin erken emeklilik hayallerini suya düşürecek?
Yıpranma Payı Nedir? Kimler Yararlanabilir?
Yıpranma payı, diğer adıyla fiili hizmet süresi zammı, bazı meslek gruplarında çalışanların normalden daha erken emekli olabilmelerini sağlayan bir uygulamadır. Bu uygulama, özellikle ağır ve tehlikeli işlerde çalışanların sağlıklarının olumsuz etkilenmesi ve yıpranmaları nedeniyle getirilmiştir. Yıpranma payından yararlanabilen meslek grupları arasında madenciler, demir ve çelik işçileri, bazı sağlık çalışanları ve emniyet mensupları gibi riskli işlerde çalışanlar bulunmaktadır.
- Madenciler
- Demir ve Çelik İşçileri
- Sağlık Çalışanları (Belirli branşlar)
- Emniyet Mensupları
Yıpranma payı, çalışanların prim gün sayısına ek gün eklenmesi ve emeklilik yaşından indirim yapılması şeklinde uygulanır. Bu sayede, yıpranma payı olan bir çalışan, normal şartlarda emekli olabileceği yaştan daha önce emekli olabilir.
SGK Neden Harekete Geçti?
SGK'nın bu konuda harekete geçmesinin temel nedeni, bazı işverenlerin ve çalışanların yıpranma payı uygulamasını suistimal etmesidir. Risk taşımayan meslek gruplarının da yıpranma payı kapsamında gösterilmesi, hem SGK'nın mali yükünü artırmakta hem de bu haktan gerçekten yararlanması gerekenlerin haklarını gasp etmektedir. SGK, bu tür usulsüzlüklerin önüne geçmek için meslek kodlarında kısıtlamaya giderek, yıpranma payı uygulamasının daha adil ve etkin bir şekilde işlemesini sağlamayı amaçlamaktadır.
Yeni Düzenleme Kimleri Etkileyecek?
SGK'nın yapacağı meslek kodu kısıtlaması, özellikle risk taşımayan ve aslında yıpranma payı hakkı olmayan meslek gruplarında çalışanları etkileyecektir. Bu düzenleme ile, bu kişilerin yıpranma payı alarak erken emekli olma imkanı ortadan kalkacaktır. Ancak, gerçekten yıpranma payı hakkı olan ve riskli işlerde çalışanların bu durumdan etkilenmesi beklenmemektedir. SGK'nın amacı, sadece usulsüzlüklerin önüne geçmek ve yıpranma payı uygulamasının amacına uygun bir şekilde işlemesini sağlamaktır.
SGK'nın bu adımı, erken emeklilik hayali kuran birçok kişi için hayal kırıklığı yaratabilir. Ancak, SGK'nın bu kararı, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği ve adil bir şekilde işlemesi için önemli bir adım olarak değerlendirilmelidir. Yıpranma payı uygulamasının suistimallerden arındırılması, bu haktan gerçekten yararlanması gerekenlerin haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır.